YAVUZ SULTAN SELİM 1470 , AMASYA – 1520, ÇORLU

Selîmî

YAVUZ SULTAN SELİM HAYATI

   l. Selim veya bilinen ismiyle Yavuz sultan selim Osmanlı imparatorluğunun 9. padişahı ve İslam dininin 88. halifesidir. ”Hâdimü’l–Haremeyni’ş–Şerîfeyn” yani iki kutsal caminin hizmetkarı unvanına ve divan edebiyatında “Selîmî” mahlasına sahip olmuştur. Babası ll. Bayezid, annesi Dulkadıroğlu Alâüddevle Bozkurt Bey’in kızı Ayşe Hatun’dur (bazı kaynaklarda annesi Gülbahar bint Abdüssamed diye gösterilirse de bunun bir yakıştırmadan ibaret olduğu anlaşılır; annesinin Ayşe Hatun olduğu bilgisi XVI. yüzyıl tarihçilerinden Cenâbî tarafından açık şekilde zikredilmiştir [vr. 353a-b]). 1512-1520 yılları arasında hükümdarlık yapmış ve oldukça katkı sağlamıştır. Sert mizacı, cesareti, ataklığı gibi özelliklerinden dolayı ”yavuz” lakabını almıştır. Kaynaklarda daha küçük yaştayken iyi bir eğitim gördüğü ve kendisine özel bir hoca tayin ettiği belirtilir. Bir taraftan kardeşleri, diğer taraftan babasıyla taht için zorlu bir mücadeleyi göze almaktan çekinmedi. II. Bayezid, ağır baskı karşısında tahtından oğlu lehine feragat etmeye mecbur oldu, bir bakıma tahttan indirildi. Böylece I. Selim dokuzuncu Osmanlı hükümdarı olarak tahta çıktı. Kardeşleri Ahmed ve Korkut’u yok etmek istedi ve iktidarı sağlamlaştırmaya çalıştı.
   Yavuz Sultan Selim, dedesi Fatih Sultan Mehmed zamanında kullanılan Haliç Tersanesi’ni kapasite olarak arttırmıştır. Konya’da Mevlevi Tekkesi’ne su getirtmiştir Hayatı yoğun savaşlarla geçen Yavuz Sultan Selim, Diyarbakır Fatih Paşa ve Elbistan Ulu Camii’ni inşa ettirmiştir. Ayrıca Şam Salihiye’de Muhyiddin İbnü’l-Arabî’ye camii ve imaret inşa ettirmiş, ayrıca Muhyiddin İbnü’l-Arabî’nin türbesini de bulup yaptırmıştır. I. Selim, 1516’da Şam’a Selimiye Camii’sini yaptırmıştır. Ayrıca Mısır Seferi sırasında Hind ve Çin haritalarını da yaptıran Selim’e, Piri Reis tarafından 1513 yılında tamamlanan harita 1517 yılında Mısır’da Piri Reis’in kendi tarafından sunulmuştur. Temelini attırdığı İstanbul Sultan Selim Camii’ni bitirmeye ömrü yetmemiş; bu eser oğlu Kanunî Sultan Süleyman tarafından tamamlanmıştır. Sultan Selim bunlara ek olarak 1514 yılında İstanbul’da Yavuz Sultan Selim Cüzzamhanesini yaptırmıştır.
    Saltanatı 8 sene sürmüş olsa bile Osmanlı İmparatorluğu’na altın çağını yaşatmıştır ve hazine en çok Yavuz Sultan Selim döneminde dolmuştur. Yaygın bir efsaneye göre; hazinenin kapısını mühürledikten sonra, şöyle vasiyet etmiştir: “Benim altınla doldurduğum hazineyi, torunlarımdan her kim doldurabilirse kendi mührü ile mühürlesin, aksi halde Hazine-i Hümayun benim mührümle mühürlensin.” Bu vasiyet tutulmuş, o tarihten sonra gelen padişahların hiçbiri hazineyi dolduramadığından, hazinenin kapısı Osmanlı’nın yaklaşık 400 yıl sonraki iflasına kadar Yavuz’un mührüyle mühürlenmiştir. Yavuz Sultan Selim; 22 Eylül 1520’de Aslan Pençesi (Şirpençe) denilen bir çıban yüzünden öldüğünde oğluna, dolu bir hazine, güçlü bir ordu ve iç karışıklıklara son verilmiş bir devlet bırakmıştır. Kanunî Sultan Süleyman, Fatih Camii’nde babasının cenaze namazını kıldıktan sonra, onu Sultan Selim Camii avlusundaki türbeye defnettirmiştir.

YAVUZ SULTAN SELİM (Selîmî) ŞİİRLERİ